COOPLUS – CooPlus Social Enterprise_Lợn Đen Xứ Mường

Lợn Đen Xứ Mường

“Tinh hoa sản vật đất Việt”

Bảo tồn nguồn gen bản địa Tôn trọng truyền thống bản địa Chia sẻ lợi ích công bằng

Bảo tồn nguồn gen bản địa

Lợn đen là giống lợn bản địa được người Thái, người Mường trên địa bàn tỉnh Hòa Bình nuôi từ lâu đời. Thịt lợn đen Hòa Bình từ lâu đã nổi tiếng với chất lượng thơm ngon. Lợn đen có 2 tai nhỏ, chân nhỏ, lưng thẳng, bụng thon. Lợn có bộ lông và da màu đen hoặc đen tuyền Thịt lợn có màu hơi nâu chứ không đỏ son như lợn công nghiệp, mỡ trắng, khi luộc lên nước rất trong, giòn bì, vị thịt thơm, ngon ngọt rất khác biệt. Tuy nhiên từ thập niên 90 việc chăn nuôi lợn đen của người dân trên địa bàn tỉnh Hòa Bình ngày càng mai một do bị cạnh tranh bởi các mô hình chăn nuôi lợn lai, lợn siêu nạc sử dụng thức ăn công nghiệp. Nhiều hộ gia đình chuyển từ nuôi lợn đen sang nuôi lợn công nghiệp do hiệu quả kinh tế hơn, nhiều hộ nuôi lợn đen giảm quy mô đàn chuyển sang nuôi mang tính chất tự cung tự cấp. Do đó, nhiệm vụ cấp bách đặt ra là làm thế nào để giúp người chăn nuôi khôi phục và phát triển đàn lợn đen vừa mang lại thu nhập, vừa góp phần bảo tồn nguồn gen quý của địa phương cũng như của Việt Nam.

Tôn trọng truyền thống bản địa

Lợn đen là vật nuôi quen thuộc của người dân địa phương nơi đây. Lợn đen gắn chặt với đời sống văn hóa và ẩm thực của người Thái, người Mường. Hầu hết các hộ đều có chuồng trại và nuôi 1 vài con lợn nái để tận dụng thức ăn dư thừa và các phụ phẩm nông nghiệp… Lợn chủ yếu được giết mổ phục vụ nhu cầu gia đình khi vào dịp Lễ, Tết hoặc các sự kiện đặc biệt của gia đình. Trong mâm cỗ lá của người dân nơi đây, thịt lợn đen là nguyên liệu không thể thiếu để chế biến các món ăn như chả nướng, canh xương, ba chỉ luộc, lòng luộc…cùng với các loại thực phẩm gia vị tại chỗ. Chính nhờ được chăn nuôi theo phương thức truyền thống, sử dụng các nguyên liệu tự nhiên, sẵn có đã làm cho thịt lợn đen càng có chất lượng thơm ngon đặc biệt. Tiếng lành đồn xa, người tiêu dùng ở nhiều địa phương như Hà Nội, Hải Phòng…ưu chuộng và tìm kiếm để sử dụng.

Chia sẻ lợi ích công bằng

Với những thực trạng, thách thức cũng như tiềm năng để khôi phục và phát triển sản phẩm, thị trường cho lợn đen Hòa Bình. Công ty TNHH CooPlus (CooPlus Social Enterprise) phối hợp cùng Liên minh Hợp tác xã tỉnh Hòa Bình và các đối tác liên quan (Các HTX chăn nuôi lợn bản địa, các tổ chức Phi chính phủ, các Viện, trường nghiên cứu…) trên địa bàn tỉnh hợp tác triển khai Chương trình “Phát triển chuỗi giá trị lợn đen nhằm nâng cao thu nhập cho người dân trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, góp phần Bảo tồn nguồn gen bản địa quý của Việt Nam”. Công ty CooPLus thành lập vào ngày 26/6/2018 theo dự án CooPlus Social Enterprise (Doanh nghiệp Trách nhiệm Xã hội) – Mã số dự án: 4360113223 do Sở KH&ĐT Hà Nội cấp. Công ty được thành lập với Sứ mệnh Hỗ trợ người dân tại các vùng dự án do tổ chức Phi chính phủ GoodNeighbors International (GNI) đang thực hiện tại Việt Nam sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm sinh kế nhằm nâng cao thu nhập cho người dân qua đó góp phần giúp trẻ em có điều kiện sinh sống và học tập tốt hơn.

Tìm hiểu thêm

Quy trình chăn nuôi

Nông nghiệp sinh thái Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP) Không tồn dư kháng sinh và chất tăng trưởng

Nông nghiệp sinh thái

Với Phương thức chăn nuôi truyền thống (nấu thức ăn dư thừa kết hợp cùng rau củ quả), thịt lợn có chất lượng thơm ngon nhưng tỷ lệ mỡ rất cao và chậm lớn, điều này dẫn đến việc sản phẩm không đáp ứng được yêu cầu của người tiêu dùng và hiệu quả kinh tế từ việc chăn nuôi thấp, tốn thời gian của người chăn nuôi. Để giải quyết 2 vấn đề trên. CooPlus phối hợp cùng Liên minh HTX tỉnh, các HTX chăn nuôi lợn bản địa và đặc biệt là Tổ chức Good Neigbors Việt Nam đã tiến hành một chuỗi các hoạt động tập huấn và hỗ trợ các hộ chăn nuôi tham gia mô hình áp dụng phương thức chăn nuôi theo hướng nông nghiệp sinh thái, sử dụng nguồn thức ăn phối trộn từ các nguyên liệu tự nhiên tại chỗ có chất lượng cao, cụ thể:

Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP)

Thời gian nuôi: Tối thiểu từ 6,5 – 7 tháng mới đủ điều kiện xuất chuồng. Thời gian nuôi đủ dài để thịt lợn tích lũy đủ chất và tạo chất lượng thơm ngon nhất (nếu nuôi ngắn hơn thịt chưa đậm vị, chưa thơm, da/bì chưa dày giòn – Nếu nuôi dài hơn sẽ tốn thức ăn, thịt dai, da/bì dầy và cứng).

Thức ăn được sử dụng từ 100% là các loại nguyên liệu tự nhiên cung cấp đầy đủ các thành phần dinh dưỡng cho lợn phát triển và tạo ra chất lượng đặc biệt.

Thành phần Đạm (giúp cơ phát triển): Lá chè Đại, bột đậu tương, bột cá, giun quế.

Thành phần tinh bột (giúp tạo năng lượng cho hoạt động vận động hàng ngày của lợn): tinh bột ngô, sắn, cám gạo.

Thành phần Vitamin và khoáng chất: Đất đỏ, vỏ trứng, bột xương – becomplex, premix.

Hệ vi khuẩn có lợi cho đường tiêu hóa: Thông qua ủ lên men thức ăn và bổ sung Men vi sinh.

Kháng sinh tự nhiên: Lợn được ăn bổ sung 2 loại thảo dược: Hoàn ngọc và Khổ sâm giúp hệ tiêu hóa của lợn khỏe mạnh, hấp thu dinh dưỡng tốt từ đó tăng cường sức đề kháng tự nhiên, giảm sử dụng thuốc (bao gồm kháng sinh) trong phòng và trị bệnh.

Chất xơ: là các lại rau củ quả sẵn có do các hộ trồng hoặc thu mua trong vùng.

Phương thức phối trộn thức ăn: Các nguyên liệu được chia thành 3 nhóm để phối trộn thức ăn cho lợn

Cám khô: là hỗn hợp các loại bột từ nguyên liệu ngũ cốc bổ sung thêm vi lượng và đa lượng.

Cám ướt: là hỗ hợp các loại rau củ quả tại chỗ (thân chuối, rau lang, bầu, bí…) được băm nhỏ và trộn với men vi sinh cùng rỉ mật sau đó ủ lên men.

Thức ăn xanh: Là các loại thảo dược được cho ăn bổ sung 1 lần/tuần.

Thức ăn sau khi được chế biến và ủ lên men khi đạt tiêu chuẩn sẽ được cho lợn ăn theo khẩu phần tùy thuộc vào từng độ tuổi, từng giai đoạn phát triển của lợn để đạt hiệu quả cao nhất và tạo chất lượng thịt tốt nhất.

Không tồn dư kháng sinh và chất tăng trưởng

Bên cạnh việc áp dụng phương thức chăn nuôi trên, 100% số hộ tham gia được tập huấn và áp dụng Phương thức An toàn Sinh học trong chăn nuôi để đảm bảo giảm thiểu tối đa nguy cơ dịch bệnh xảy ra cho đàn lợn của từng hộ. Các hộ đều lắp camera ở khu vực chuồng nuôi để theo dõi đàn kịp thời cũng như hạn chế những tác nhân có thể mang mầm bệnh đến gần khu vực chăn nuôi. Nhờ đó 100% số HTX chăn nuôi lợn bản địa tham gia chương trình đều được cấp chứng nhận: Thực Hành Nông Nghiệp Tốt trong Chăn nuôi (VietGAHP).

Với những cách thức trên, lợn đen Xứ Mường đã có chất lượng cao nhất, hoàn toàn không có dư lượng chất kháng sinh và kích thích tăng trưởng. Chất lượng thịt lợn đen Xứ Mường làm hài lòng những vị khách khó tính nhất trên thị trường hiện nay.

tìm hiểu thêm